ملک طلق به ملکی گفته می شود که آزاد و رها باشد. به عبارت حقوقی و فقهی، ملکی که برای مثال در وثیقه یا رهن نباشد یا ملکی که موقوفه نباشد و مالک بتواند هر تصرفی را در آن انجام دهد آن هم به علت آزاد بودن ملک را ملک طلق میگویند.
در فقه و قانون بیان شده است که یکی از شرایط مبیع در خرید و فروش، طلق بودن و آزاد بودن آن است یعنی اینکه مبیع یا جنس نباید مال موقوفه باشد یا اینکه در وثیقه یا رهن دیگری باشد.
به زبان راحت تر مالکی که شش دانگ ملک کامل در اختیارش باشد ملک وی ملک طبق است.
نکته دیگر این که اگر ملکی دارای شریک باشد به آن طلق نمی‌گویند و در طلق شش دانگ باید ملک متعلق به شخص واحد باشد و فاقد هر گونه شریک باشد.
مالک ملک طلق یعنی شش دانگ ملک در اختیار اوست.
وضعیت خاص طلق در زمین و آپارتمان
در سند تک برگی ملک برای مثال نوشته می شود آپارتمان مسکونی و در قسمت وضعیت خاص نوشته می شود:
طلق و در میزان مالکیت اگر ملک طلق باشد درج می شود که شش دانگ عرصه و اعیان.
در اینجا این مفاهیم بدین معناست که این آپارتمان برای معامله، ریسکی در مالکیت نخواهد داشت یعنی این آپارتمان وقفی نیست و در وثیقه و … هم نمی باشد.
لذا اگر در سند آپارتمان درج شده باشد که وضعیت خاص ملک، طلق می باشد این امری مثبت است از این نظر که شما نگران این نخواهید بود که این آپارتمان شریکی داشته باشد یا در مالکیت مشکل دیگری داشته باشد.
حال اگر آن زمین یا آپارتمان قسمتی از آن وقف باشد؛ در وضعیت خاص آن درج می شود که طلق و وقف و اگر کاملا وقف باشد در وضعیت خاص آن وقف درج می شود.
لذا طلق بودن یعنی آزاد بودن و وقف بودن یعنی در حبس بودن ملک و مالکیت جداگانه شخص حقوقی.
املاکی که شرایط زیر را داشته باشند طلق نیستند:
- ملکی که فقط اعیان یا عرصه است، ملک طلق نمی باشد. چرا که اگر ملک عرصه باشد یعنی این که متعلق به فرد دیگری است. اگر هم ملک فقط اعیان باشد، یعنی ملک به دیگری متعلق است. گفتنی است عرصه به معنای زمین است، اما اعیان به معنای ساختمان می باشد.
این ساختمان می تواند کاربری های مختلفی مثل اداری، تجاری یا مسکونی داشته باشد. بنابر این هنگامی که ملکی به صورت سند شش دانگ خرید می شود، شامل عرصه و اعیان است. بنابر این با این اوصاف، آپارتمان های شخصی جزء اعیان و املاک موقوفه جزء عرصه به حساب می آیند.
- وثایق قراردادی و قضایی
- وثایق قانونی
- مال مورد انتقال در سند صلح که انتقال گیرنده تا زمان مشخصی حق انتقال به شخص دیگری را ندارد.
به چه سندی صلح می گویند؟
صلح یعنی این که انسان با فردی سازش نماید که مقداری از مالش را یا منفعت آن را ملک او نماید، یا از حق و طلب خود بگذرد. خواه با عوض باشد یا بی عوض. انواع صلح عبارت است:
- صلح عمری: عقدی است که به واسطه ی آن فردی حق بهره برداری از ملکش را در مدت عمر خود و یا عمر فردی دیگر منتقل می نماید.
- صلح رقبی: عقدی است که به واسطه ی آن مالک حق بهره برداری و استفاده از ملکش را برای زمان مشخصی مثلا 4 ماه به منتفع منتقل می نماید.
شرایط صلح عبارتند از:
- هر دو نفری که با یکدیگر صلح می نمایند بایستی عاقل و بالغ باشند.
- حاکم شرع آن ها را منع کرده باشد.
- کسی آن ها را به این کار مجبور نکرده باشد.
