پلاک ثبتی چیست؟
در محدوده قوانین ثبتی آپارتمان و در کل ملک، پلاک ثبتی قرار می‌گیرد. ابتدا برای اینکه بتوانید املاک و اراضی را شناسایی کنید، باید محل وقوع قرار گرفتن آن را ارزیابی کنید.
در ابتدا اراضی را تقسیم و طبقه‌بندی می‌کنیم و این تقسیم‌بندی از استان‌ها شروع می‌شودو طبق آن اراضی به واحدهای کوچکتر و قابل شناسایی تفکیک و تقسیم می‌شوند. به هر کدام از واحدها یک بخش گفته میشود.
در مرحله بعدی هر بخش ثبتی به قطعات کوچکتری تقسیم میشود که به هر کدام از این قطعات به اصطلاح قطعه اصلی گفته میشود. قطعه‌ی اصلی را قطعه مادر می‌گویند.
عملیات شهرسازی و ساختمان‌سازی در سال‌های بعد هرکدام از قطعات فرعی را به قطعات کوچکتری تقسیم میکند. هر قطعه‌ای را درون قطعات اصلی و همان مادر متولد میشود، یک شماره اصلی و یک شماره فرعی دارد که ترکیب این دو شماره با هم یک شماره پلاک ثبتی برای هر قطعه را نشان می‌دهد.
شماره پلاک تفکیکی چیست؟
درصورتی که ملک ثبت شده‌ای توسط سازمان کل ثبت اسناد و املاک به دو یا چند قطعه کوچکتر تقسیم شود، و مجلس برای هر قطعه تنظیم میشود، شماره‌ای اختصاص می‌دهد که به این شماره قطعه تفکیکی گفته میشود.
شماره تفکیکی به شماره قطعه هم مشهور است که از عدد ۱ شروع شده و به تعداد قطعات بالا می‌رود.
پلاک ثبتی اصلی و فرعی به چه معناست؟
اگر ملک ثبت شده‌ای توسط سازمان کل ثبت اسناد و املاک به دو یا چند قطعۀ کوچکتر تقسیم شود، در صورت مجلسی که برای هر قطعه تنظیم میشود شماره‌ای مشخص میشود که به آن شمارۀ قطعۀ تفکیکی می‌گویند. شمارۀ تفکیکی به شمارۀ قطعه هم مشهور است که از عدد یک شروع شده و به تعداد قطعات بالا می‌رود.
اما شمارۀ پلاک ثبتی این‌گونه نیست. همان طور که توضیح داده شد، شمارۀ پلاک ثبتی از دو قسمت اصلی و فرعی تشکیل شده است. البته گاهی ممکن است قطعۀ اصلی یکپارچه باقی مانده باشد و به همین دلیل شمارۀ فرعی وجود نداشته باشد.
البته بعضی مواقع حین انجام عملیات جداسازی، مالک ِ قطعۀ مادر چندین عملیات تفکیک روی ملک اصلی خود انجام داده و در هر عملیات قسمتی را از زمین مادر جدا کرده و به فروش رسانده است. این کار در گذشته مرسوم بوده و به هر مقدار زمین باقی‌مانده پس از تفکیک «باقی‌مانده پلاک ثبتی …. فرعی از …. اصلی» می‌گفتند. البته این موضوع در حال رفع شدن است؛ به صورتی که اگر از یک قطعه زمین مادر قطعۀ دیگری جدا شود، به آن مقدار باقی‌مانده یک شمارۀ پلاک فرعی جدید تعلق می‌گیرد و پلاک فرعی قبلی از بین می‌رود.
هر قطعۀ تفکیکی به صورت مجزا قابلیت تملک دارد و برای آن می توان سند مالکیت شش دانگ از ادارۀ ثبت محل دریافت کرد.
شمارۀ قطعۀ تفکیکی در آپارتمان‌ها، معمولاً همان ردیف صورت مجلس تفکیکی است. این شماره در سند، بنچاق، صورت مجلس و یا نقشۀ تفکیکی درج و ذکر می شود.
شمارۀ پلاک تفکیکی چگونه در در سند مالکیت درج میشود؟
شماره های پلاک ثبتی املاک عموماً به چهار صورت در اسناد مالکیت درج میشود:
یک شمارۀ اصلی و یک شمارۀ فرعی: مثل۱۲۷۵/۱۷۲
یک شمارۀ اصلی و چند شمارۀ فرعی: مثل۴۷-۴۶-۴۵/۳۲
یک شمارۀ اصلی، بدون شمارۀ فرعی (زیرا قطعۀ مادر تفکیک نشده است): مثل۱۲۶ (اصلی)
چند شمارۀ اصلی و چند شمارۀ فرعی:مثل ۲۱۱-۲۵۳-۲۵۴/۶۸۳۲-۶۹۳۳
در صفحۀ سوم اسناد مالکیت، پلاک های فرعی و اصلی و حدود اربعه ملک ـ که همان چهار جهت جغرافیایی اصلی است ـ و مساحت کل عرصه (زمین) با حروف درج می شود.
البته ممکن است برخی از املاک فاقد مساحت و حدود اربعه بوده و فقط شمارۀ پلاک ثبتی داشته باشند؛ در این صورت برای تعیین مساحت ملک، از نقشۀ ثبتی که توسط کارشناسان ثبتی تهیه شده است استفاده می کنند.
قطعات تفکیکی که دارای شمارۀ پلاک تفکیکی شده‌اند می‌توانند به صورت مجزا سند مالکیت شش دانگ داشته باشند. شمارۀ پلاک تفکیکی یا همان شمارۀ قطعه از عدد یک شروع شده و به تعداد قطعاتی که در بخش اصلی ایجاد می‌شوند، بیشتر میشود.
تفاوت شماره پلاک ثبتی و تفکیکی در چیست؟
شماره پلاک ثبتی به این صورت است که از دو قسمت اصلی و فرعی تشکیل شده است که ممکن است قطعه اصلی یکپارچه باقی بماند و شماره فرعی وجود نداشته باشد.
اما شماره پلاک تفکیکی به این صورت است که ملک به دو یا چند قسمت تقسیم میشود و برای هر قسمت از ملک پلاک تفکیکی درنظر گرفته میشود.
هر قطعه ملک تفکیکی به صورت مجزا قابلیت تملک دارد و برای آن از اداره ثبت می‌توانید سند مالکیت شش دانگ دریافت کنید.
در آپارتمان‌ها شماره قطعه تفکیکی، همان ردیف صورت مجلس تفکیکی است. در پنچاق، سند، صورت مجلس و یا نقشه تفکیکی درج میشود.
درج شدن پلاک تفکیکی در سند مالکیت
در اسناد مالکیت شماره‌های پلاک ثبتی املاک به چهار صورت زیر باید آورده شود:
۱- به صورت یک شماره اصلی و یک شماره فرعی (به طور مثال ۱۲۷۵/۱۷۲)
۲- به صورت یک شماره اصلی و چند شماره فرعی (به طور مثال ۴۷-۴۶-۴۵/۳۲)
۳- به صورت یک شماره اصلی و بدون شماره فرعی (مثل ۱۲۶ اصلی(چون قطعه مادر تفکیک نشده است))
۴- چند شماره اصلی و چند شماره فرعی (به طور مثال ۲۱۱-۲۵۳-۲۵۴/۶۸۳۲-۶۹۳۳)
در صفحه سوم اسناد مالکیت، پلاک‌های فرعی و اصلی و حدود اربعه ملک (که همان چهار جهت جغرافیایی اصلی می‌باشد) و مساحت کل عرصه (زمین) با حروف درج میشود.
ممکن است برخی از املاک فاقد مساحت و حدود اربعه بوده و فقط شماره پلاک ثبتی داشته باشند. برای تعیین مساحت ملک، از نقشه ثبتی که توسط کارشناسان ثبتی تهیه شده است، استفاده کنید.
استعلام وضعیت ثبتی یک ملک روی زمین چگونه است؟
در مرحله اول برای استعلام ثبتی هر ملک به پلاک ثبتی آن احتیاج است و برای بدست آوردن پلاک ثبتی باید از جانمایی معکوس پلاک ثبتی استفاده کرد. با برداشت گوشه‌های دقیق ملک در سیستم مختصات یوتی‌ام شروع کرده و نقشه آن را آماده می‌کنیم. بعد این نقشه را بر روی اطلاعات و نقشه‌های موزاییک شده در سیستم مختصات یوتی‌ام محل ملک قرار خواهیم داد.
پلاک ثبتی ملک را می‌توانیم به این ترتیب بدست آورده و آخرین وضعیت ثبتی ملک را با مراجعه به دفتر اسنادرسمی استعلام بگیریم.
جمع‌بندی:
شماره پلاک ثبتی ملک مانند کدملی برای ملک می‌باشد شماره پلاک ثبتی به دو قسمت شماره پلاک فرعی و اصلی تقسیم میشود.
شماره تفکیکی یا شماره قطعی زمانی ایجاد میشود که هر زمین به چند قطعه مجزا تقسیم شود. هر قطعه قابلیت مالکیت مجزایی دارد که شماره قطعه‌ها از یک شروع و به تعداد قطعات بالا می‌رسد.
برای تشخیص محل وقوع اراضی مختلف در سطح کشور، آن‌ها را براساس استانداردهای خاصی به بخش‌های کوچکتر تقسیم می‌نمایند. به هر کدام از بخش‌ها که قطعه مادر یا اصلی نامیده میشود، یک شماره پلاک ثبتی اختصاص داده میشود.
